🔢Asal Sayılar

Matematiğin gizemli (ve havalı) üyeleri olan, asal sayıları anlatır.

❔ Asal Sayılar Nedir?

Kendinden önceki sayıların hiç birine bölünmeyen sayılardır.

  • Kendinden önceki asallara bölünmeyen sayılar da denebilir

  • Her sayı, asalların çarpımı ile oluşmuştur

  • Fizikteki atomlar (veya kuarklar), biyolojideki genler ile kıyaslanabilir

    • Her ikisi de (bilinen) en küçük yapıtaşı olarak geçmektedir

    • Atomları anlayarak doğayı ve kuantumu anlamaya çalışmaktayız

    • Tıp biliminin ilerlemesi de genetik haritamızın oluşturulmasıyla ilişkilidir

    • Asal sayılar da sayıların en küçük yapı taşlarıdır

💎 Asal Sayılar Neden Bu Kadar Önemli?

Asal sayılar ve bunların düzeni çok sık karşılaşılan bir düzendir.

  • Her sayı asal sayılar ile üretilebilmektedir

  • Asal sayıların formülü yoktur, günümüze kadar hala bulunamamıştır

    • Herhangi bir asal sayıdan sonra gelen asal sayıyı, denemek dışında bulma şansımız yok

    • Bu konu üzerine Riemann Teoremi yazılmış ve bunun için 1 milyon dolarlık ödül vardır

  • Herhangi bir sayıdan daha küçük asal sayıları hesaplayan Zeta fonksiyonu iddia edilmiş ama ispatlanamamıştır

    )

📈 Optimizasyon için Asal Sayılar

Asal sayıların dağılımları ile uranyum atomunun enerji seviyelerinin dağılımı birbirinin aynısıdır (?

  • Uranyum atomu düzenli olmak ve bozulmamak için mümkün olan en düşük enerji seviyesini seçmeyi amaçlar

  • Matematiğin en gizemli konularından biri olan asal sayılar neyi optimize etmektedir?

🐣 Asal Sayıların Kullanıldığı Alanlar

  • Şifreleme biliminin temeli asal sayılara bağlanır

    • Kriptoloji biliminde şifrenin çözülebilmesi temel alınır

    • Şifrenin çözülebilmesi için tersi alınması gerekir

    • Şifreleme uzayı modüler uzay olarak geçmektedir

    • Moduüler uzayda sayının tersinin olabilmesi için aralarında asal olması gerekmektedir

      • Asal olmama durumunda, tersini alma işleminde tekrarlı sonuçlar çıkabilir ve şifreyi karalamadan farksız kalabilir

📜 Asal Sayıları Bulmaya Çalışan Formüller

    • Bunu test etmek için Lucas-Lehmer testi uygulanmaktadır

    • Testten geçen sayılar, Mersenne Prime olarak ele alınmaktadır

🔗 Harici Bağlantılar

Last updated

© 2024 ~ Yunus Emre Ak ~ yEmreAk